اهدای خون و رژیم غذایی قبل و بعد از آن

اهدای خون هنگامی رخ می‌دهد که یک فرد سالم به‌طور داوطلبانه مقدار مشخصی از خون خود را در یک مرکز انتقال خون هدیه می‌کند. خون اهدا شده پس از انجام آزمایش‌های غربالگری و تأیید سلامتی به‌منظور تهیه فرآورده‌های خونی مورد استفاده قرار می‌گیرد و یا از طریق بانک خون مراکز درمانی به افراد دیگر تزریق می‌شود. فرآیند اهدا و تزریق به دریافت‌کنندگان، انتقال خون نام دارد.

شرایط اهدای خون
– سن: بین ۱۷ تا ۶۵ سال
– وزن: حداقل ۵۰ کیلوگرم
– دارا بودن شرایط مناسب جسمی و روحی
– دارا بودن فشارخون متعادل
– مبتلا نبودن به کم خونی
– نداشتن پیشینه هپاتیت ویروسی، برخی دیگر از بیماری‌های عفونی و بیماری‌های مهم و جدی قلبی و ریوی
– نداشتن اعتیاد به مواد مخدر تزریقی و الکلی
– گذشت حداقل ۸ هفته از آخرین مرتبه اهدای خون

برای اینکه اهدای خون؛ تجربه کاملا موفقیت آمیز و رضایت بخشی باشد، بهتر است قبل و بعد از آن رژیم غذایی مناسبی را رعایت کنید.

در این مطلب به چند نکته در این باره اشاره می کنیم.دو هفته قبل از تاریخ مقرر اهدای خون، مواد غذایی غنی از آهن مانند غلات سبوس دار، اسفناج، هندوانه و… مصرف کنید.

موادغذایی غنی از ویتامین C مانند مرکبات مصرف کنید تا جذب آهن بیشتر شود.از شب قبل از اهدای خون، مصرف مایعات چون آب و آب میوه را افزایش دهید. در روز اهدای خون حدود ۸ لیوان آب مصرف کنید و از مصرف نوشیدنی های گازدار بپرهیزید.

به مدت ۲۴ساعت قبل از اهدای خون، از مصرف غذاهای چرب بپرهیزید. غذای چرب می تواند روی نتیجه آزمایش های مربوط به خون تاثیر بگذارد.قبل از اهدای خون یک غذای سالم بخورید. این کار باعث می شود میزان قند خون ثابت بماند تا هنگام اهدای خون احساس بهتری پیدا کنید.

برنامه غذایی پس از اهدای خون
پس از اهدای خون مایعات فراوان مصرف کنید تا آنچه از دست داده اید جایگزین شود. لازم است به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت مصرف مایعات را ادامه دهید. این اقدام از کاهش فشار خون نیز پیشگیری می کند.

بدن از فولات یا اسید فولیک برای تولید گلبول های قرمز جدید استفاده می کند. مصرف موادغذایی حاوی فولات مانند لوبیا، سبزیجات برگ دار و سبز مانند اسفناج، آب پرتقال و نان های غنی شده به بدن کمک می کند تا گلبول های قرمز را که هنگام خون دادن از دست رفته است، مجدداً جایگزین کند.

ویتامین B2 نیز برای تولید گلبول های قرمز لازم است. این ویتامین به بدن کمک می کند تا کربوهیدرات را به انرژی تبدیل کند. از آن جا که پس از اهدای خون ممکن است دچار ضعف شوید توصیه می شود موادغذایی حاوی ویتامین B2 مصرف کنید تا انرژی مورد نیاز بدن تامین شود. موادی مانند تخم مرغ، نخود سبز، مغز میوه، سبزیجات برگ سبز، کلم بروکلی و لبنیات مانند شیر و ماست منبع خوب ویتامین B2 است.

مصرف موادغذایی غنی از ویتامین B6 پس از اهدای خون بسیار مفید است. بدن به این ویتامین برای تولید گلبول های قرمز سالم نیاز دارد و در شکستن پروتئین به بدن کمک می کند، از آن جا که پروتئین حاوی ماده مغذی متعددی است و پس از اهدای خون بدن به آن نیاز دارد، مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین B6 توصیه می شود. برخی از موادغذایی حاوی این ویتامین عبارت است از سیب زمینی، موز، مغز میوه، گوشت قرمز، ماهی، تخم مرغ و اسفناج.

آیا اهدای خون خاصیتی برای بدن دارد؟
سیستم خون سازی بدن به گونه‌ای است که با افزایش جریان خون در بدن طی مدت کوتاهی مقدار خون اهدا شده را جایگزین می‌کند.

تحقیقات نشان داده است که، به طور کل، برخی مردم معمولاً بیشتر از میزان مورد نیاز روزانه خود آهن مصرف می کنند. مصرف آهن بیشتر از حد توصیه شده، تولید رادیکال های آزاد در بدن را بیشتر می کند. رادیکال های آزاد موجب ایجاد تغییرات سلولی می شود که عملکرد طبیعی سلولها را مختل کرده و خطر برخی بیماری های مزمن مثل بیماری های قلبی و سرطان را افزایش می دهد.

اهدای خون مقداری از آهن اضافه را که می تواند موجب تولید رادیکال آزاد در بدن شود، بیرون می برد. درواقع، تحقیقات نشان داده است که مردهایی که خون اهدا می کنند معمولاً کمتر در خطر ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارند. ازآنجا که بیماری های قلبی متداولترین علت مرگ در مردان است، این می تواند یکی از بهترین فواید اهدای خون بر سلامتی آنها باشد.

یکی از دلایل تاثیر اهدای خون بر سلامتی فرد اهداکننده آن است که پیش از هر بار اهدای خون سلامت فرد اهدا کننده با سنجش میزان فشار خون، ضربان قلب، میزان هماتوکریت های خون (گلبول های قرمز خون) بررسی شده و سپس اجازه اهدا به فرد داده می شود. به این ترتیب بسیاری از بیماری های فرد مانند فشار خون بالا، مشکلات خونی، ناراحتی های قلبی و… با همین آزمایش های به ظاهر ساده اما مهم شناسایی می شود.

پژوهشگران دریافتند دلیل اصلی سلامت اهداکنندگان خون به ویژه عدم ابتلای آنها به بیماری های قلبی عروقی به ویژه سکته قلبی، متعادل بودن میزان آهن خون این افراد است.