تاریخ سازان یورو
دینوزوف (ایتالیا۱۹۸۰-۱۹۶۸): دیوار فولادی
دینوزوف یکی از ۵ دروازه بان برتر تاریخ فوتبال جهان، در سال ۱۹۴۲ به دنیا آمد. فوتبال حرفه ای را از ۱۹ سالگی با ایستادن درون دروازه باشگاه اودینزه آغاز کرد و پس از چند فصل حضور در مانتووا در سال ۱۹۶۷ به باشگاه ناپولی پیوست. دروازه بان افسانه ای یوونتوس که بیشتر به خاطر کاپیتانی اش مشهور بود، توانست درسن چهل سالگی دست به کار بزرگی بزند و ایتالیا را قهرمان دنیا کند، اما رکوردی که دینو در رقابت‌های یورو ازخود به جای گذاشت هم خارق‌العاده است، این دروازه بان توانمند در دو دوره حضور در یورو و درهفت بازی که سه تای آنها هم به وقت اضافه کشیده شد تنها دو گل خورد تا تاثیر بسزایش در تیم ملی را به نمایش بگذارد. او همچنین درفینال یورو ۶۸ هم بازی مثال‌زدنی را برابر یوگسلاوی انجام داد که درنهایت منجربه قهرمانی تیمش شد. همچنین وی موفق شد درحد فاصل سالهای ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۴ طی ۱۲ بازی ملی به مدت ۱۰۴۲دقیقه دروازه اش را بسته نگه دارد. دینوزوف پس از انجام ۱۱۲ بازی ملی درسال ۱۹۸۳ از تیم ملی خداحافظی کرد. زوف در سال ۱۹۸۶ به سمت مربیگری تیم المپیک ایتالیا منصوب شد و ۳ سال بعد برروی نیمکت یوونتوس نشست و همراه این تیم فاتح جام حذفی ایتالیا و جام یوفا شد.
فرانتس بکن بائر (آلمان غربی۱۹۷۶-۱۹۶۸): مبدع پست لیبرو در فوتبال
قیصر فوتبال آلمان در دورانی به عنوان یکی از بهترین مدافعان تاریخ فوتبال عرض اندام کرد که ستاره ای چون یوهان کرویف به عنوان یک نمونه ایده آل از هافبک تهاجمی در آسمان فوتبال جهان می درخشید. کسب سه عنوان معتبر نایب قهرمانی جام جهانی ۱۹۶۶، سومی جام ۱۹۷۰ و قهرمانی در ۱۹۷۴ به همراه درخشش با تیم آلمان درمسابقات جام ملت‌های اروپا و کسب توپ طلای فوتبال اروپا کارنامه ای درخشان را در دوران بازیگری این مدافع اسطوره ای شکل داده است. نایب قهرمانی با تیم آلمان در جام جهانی ۱۹۸۶ و ایستادن بر بام فوتبال جهان به همراه تیم آلمان درمسابقات جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا در مقام سرمربی، کارنامه پرافتخار این اسطوره فوتبال آلمان را تکمیل کرده است. قدرت بازی خوانی و شوتزنی بکن بائر او را به عنوان یکی از مدافعان برتر تاریخ فوتبال جهان جلوه گر ساخته است.
پائولو مالدینی (ایتالیا۲۰۰۰ و ۱۹۹۶ و ۱۹۹۸): پسر محبوب ایتالیا
اسطوره میلان، پسر چزاره مالدینی، بازیکن اسبق میلان در تیم ملی ایتالیا که در کودکی یکی از هواداران یوونتوس و شیفته بازی روبرتو بوتگا بود خیلی زود با اثبات شایستگی‌هایش راه پدر را ادامه داد. بهترین مدافع چپ طول تاریخ دنیا، سه بار رقابت‌های یورو را تجربه کرد و در هر سه دوره در لیست برترین بازیکن‌های جام قرارگرفت. مالدینی اولین بازی‌اش برای تیم ملی ایتالیا را درسال ۱۹۸۸ انجام داد. اودرسن ۱۹سالگی در مرحله مقدماتی یورو ۸۸ بازی کرد. بازی فوق‌العاده او روی پای میشل، بهترین بازیکن اسپانیایی آن زمان که در نهایت موجبات پیروزی یک بر صفر ایتالیا را فراهم آورد جای هیچ تردیدی راجع به آینده درخشان او در اذهان باقی نگذاشت. ایتالیا درنیمه‌نهایی برابر اتحاد جماهیر شوروی باخت و از گردونه رقابت‌ها کنار رفت با این حال مالدینی ۱۲سال بعد تا نزدیکی‌های فتح جام هم پیش رفت که با شکست ایتالیا به فرانسه این مهم باز اتفاق نیفتاد. درسال ۹۴ که خود پائولو به عنوان بهترین سال زندگی اش از آن یاد می کند، جام قهرمانان اروپا برای سومین بار طی چند سال حضور وی در میلان نصیب این تیم شد. پائولو درآن سال به عنوان مرد سال فوتبال اروپا نیز برگزیده شد. پس از بازی‌های جام جهانی به عنوان بهترین بازیکن جهان انتخاب شد و این اولین باری بود که یک مدافع این عنوان را ازآن خود می کرد. حالا دیگرپائولو پسرچزاره نبود، همه از او به عنوان «پسر محبوب ایتالیا» یاد می کردند. مالدینی دردوران حضورش درتیم ملی تحت نظر آزلیو ویچینی، آریگو ساچی، چزاره مالدینی، دینوزوف و جیووانی تراپاتونی بازی کرده اما دوران سرمربیگری پدرش را یکی از سخت ترین زمان‌های فوتبال حرفه‌ای‌اش می‌داند. پائولو مالدینی هم اکنون رکورددار حضور درتیم ملی ایتالیاست. وی طی حضور در ۱۲۶ بازی ملی که در ۷۴ تای آنها بازوبند کاپیتانی را نیز در اختیار داشته، ۷ گل برای ایتالیا به ثمر رسانده است. مالدینی در سال ۲۰۰۴ از فوتبال ملی خداحافظی کرد. با وجود اصرار بازیکنان و دعوت‌های بی شمار تراپاتونی و لیپی دیگر پیراهن لاجوردی را برتن نکرد.
زین‌الدین زیدان (فرانسه -۲۰۰۰ و ۲۰۰۴): نابغه فوتبال
درسال ۱۹۹۲ به بوردو رفت و دوران موفقیت او در این تیم آغاز شد و هواداران بوردو به او لقب «زیزو» دادند. پس از دو سال به تیم ملی دعوت شد و در ۱۷ آگوست ۱۹۹۴ در برابر جمهوری چک اولین بازی ملی خود را انجام داد. او در دقیقه ۶۳ هنگامی که فرانسه دو بر صفر عقب بود وارد زمین شد و با به ثمررساندن دو گل بازی را به تساوی کشاند. سال ۱۹۹۸ فرا رسید، سالی که با فتح اسکودتو آغاز شد و فرانسه که میزبان جام جهانی بود انتظارقهرمانی را می کشید. تیم هماهنگ ژاکه موفق شد ازسد ایتالیا و کرواسی بگذرد تا خروس‌ها (لقب تیم فرانسه) به دیدار نهایی برسند و زین الدین زیدان در رویایی ترین شب زندگیش با دوگلی که با ضربه سر وارد دروازه برزیل کرد تبدیل به اسطوره جدید فوتبال این کشورشود. هرچند یورو ۲۰۰۴ با درخشش زیزو برای فرانسوی‌ها خیلی خوب آغازشد ولی آنها در دیدار یک چهارم نهایی برابر یونان شکست خوردند وحذف شدند. پس ازاین ناکامی زیدان از تیم ملی کناره گیری کرد ولی به علت کسب نتایج ضعیف تیم فرانسه در مسابقه‌های مقدماتی جام جهانی ۲۰۰۶ و فشارمطبوعات، مردم و حتی درخواست ژاک شیراک، رئیس جمهور فرانسه به تیم ملی بازگشت و باعث صعود فرانسه به جام جهانی شد. شکست پرتقال بار دیگر آنها را به دیدار نهایی رهنمون کرد جایی که ایتالیا آماده بود انتقام فینال یورو ۲۰۰۰ را از زیدان بگیرد. درحالیکه هفت دقیقه تا پایان وقت اضافه دوم و ضیافت پنالتی‌ها مانده بود تحریکات ماتراتزی مدافع بی اخلاق تیم ایتالیا باعث عکس العمل زیدان و در نتیجه اخراج وی و از دست رفتن قهرمانی تیم فرانسه شد، هرچند فرانسوی‌ها کسب مقام دوم جهان را هم مدیون درخشش ستاره خود بودند. زیدان این چنین با دنیای فوتبال خداحافظی کرد و تبدیل به یکی از چند اسطوره بی بدیل تاریخ فوتبال شد.
میشل پلاتینی (فرانسه – ۱۹۸۴): مارادونای خروس‌ها
میشل پلاتینی در ۲۱ ژوئن سال ۱۹۵۵درفرانسه به دنیا آمد. میشل پلاتینی که نوه یک مهاجر ایتالیایی تباراست در فرانسه متولد شد و مبدل به برترین چهره فوتبال قاره اروپا در دهه ۸۰ گردید. او فوتبال حرفه‌ای را با باشگاه نانسی و در سال ۱۹۷۲ آغاز کرد و پس از ۷ فصل حضور در این تیم به سنت اتین پیوست. پلاتینی در المپیک ۱۹۷۶ در تیم فرانسه حضور داشت و ۲ سال بعد در اولین جام جهانی زندگی‌اش به میدان رفت. وی برای تیم ملی فرانسه ۷۲ بازی انجام داد و ۴۱ گل به ثمررساند. همچنین در ۳ جام جهانی (۱۹۷۸، ۱۹۸۲ و ۱۹۸۶) حضور داشت و در ۱۶ بازی ، ۶ گل زد. هیچ بازیکنی در دنیا تاثیری را که پلاتینی در یورو ۸۴ اعمال کرد نداشته است. هافبک تهاجمی یوونتوس ۹گل باورنکردنی به ثمررساند که از این تعداد با دو هت تریکی که کرد خود را جاودانه ساخت. او برای فرانسه ۸۴ در حکم دیه‌گو مارادونای آرژانتینی ۸۶ بود. پلاتینی در بازی نیمه نهایی برابر پرتغال در دقیقه ۱۱۹ گل پیروزی بخش فرانسه را به ثمر رساند (۳ بر ۲) و سپس در فنیال هم با یک ضربه ایستگاهی دروازه اسپانیا را گشود (دو بر صفر). او بهترین پاسور طول تاریخ فوتبال است. او در۳ سال پیاپی عنوان بهترین بازیکن اروپا را به دست آورد که درنوع خود رکورد جالب توجهی است. اوج هنرنمایی پلاتینی جام ملت‌های اروپا درسال ۱۹۸۴ بود که تیم فرانسه با ۹ گل او به مقام قهرمانی اروپا رسید. در آن زمان تیم ملی فرانسه با حضور وی، ژان تیگانا، آلن ژیرس، لوییس فرناندز و … پرقدرت ترین تیم اروپا بود و با این ترکیب عازم مکزیک شد تا افتخاری دیگر درجام جهانی به دست آورد. در جام جهانی ۱۹۸۶ مکزیک، تیم فرانسه با رهبری پلاتینی موفق به حذف برزیل در یک چهارم نهایی شد، دیداری که زیباترین بازی تاریخ جام جهانی خوانده می‌شود. یاران پلاتینی در نیمه نهایی مغلوب آلمان‌غربی شدند تا پس از پیروزی بر بلژیک به عنوان سوم جام جهانی رضایت دهند. اسطوره بزرگ فوتبال فرانسه و باشگاه یوونتوس در سال ۱۹۸۷ در دیداری که بزرگترین ستارگان فوتبال جهان در آن حضور داشتند از دنیای توپ گرد خداحافظی کرد.
گردمولر (جمهوری فدرال آلمان – ۱۹۷۲): بمب افکن ژرمنها
گرد مولرگلزن قهار و طلایی آلمانها درنقش مهاجم نوک، سالها درخدمت تیم ملی آلمان فدرال بود و گل های فراوانی برای تیم ملی کشورش به ثمر رساند. او همراه با بکن بائر از عوامل اصلی فتح جام جهانی ۱۹۷۴ میلادی مونیخ بود. بزرگترین افتخارات او کسب مقام قهرمانی جام جهانی به سال ۱۹۷۴ و کسب عنوان سومی جام جهانی ۱۹۷۰ مکزیکو بود. مولربدون هیچ تردیدی بهترین شوتزن تاریخ الان است. آمار و ارقامی که این بازیکن در رقابت‌های یورو از خود به جا گذاشته باورنکردنی است. او در رقابت‌های یورو ۱۹۷۲ درمرحله نیمه‌نهایی ۲گل به بلژیک زد و سپس درفینال هم دوگل دیگربه شوروی زد. از این مهاجم به عنوان یکی از بهترین‌های طول تاریخ آلمان نام می‌برند. نوک حمله و گلزن استثنایی آلمانها با گل‌هایی که به ثمر رساند عنوان«بمب افکن» را به خود اختصاص داد. رکورد مولر در تیم‌ملی هم بی‌سابقه است؛ او در ۶۲ بازی ملی ۶۸ گل به ثمر رساند. گردمولر درجام جهانی ۱۹۷۰ مکزیکو درحضور بزرگانی چون پله موفق شد با به ثمر رساندن ده گل عنوان بهترین گلزن مسابقات را به دست آورد. وی همچنین در سال ۱۹۷۰ توپ طلایی فوتبال را به دست آورد.
مارکوفان باستن (هلند ۱۹۹۲-۱۹۸۸): مهاجم رویایی
فان باستن ابتدا بین سالهای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ در تیم اوترخت و در فصل ۸۲/۱۹۸۱ در الینکویک بازی می‌کرد، تا این که در سال ۱۹۸۲ به آژاکس آمستردام پیوست. وی اولین حضور خود در تیم حرفه‌ای را در آوریل ۱۹۸۲ در پیروزی ۵ بر ۰ مقابل نیژمگن تجربه کرد که توانست اولین گل خود را نیز برای قرمز- سفید‌پوشان به ثمر برساند. او در آن بازی به جای اسطوره فوتبال هلند، یوهان کرایف، وارد زمین شد. فان باستن در سالهای ۱۹۸۴، ۱۹۸۵، ۱۹۸۶ و ۱۹۸۷ آقای گل لیگ فوتبال هلند شده و تبدیل به یکی از برترین گلزنان دهه ۸۰ شد. این مهاجم ۱۸۸ سانتی‌متری در سال ۱۹۸۶، همچنین آقای گل اروپا شد. وی در آن فصل ۳۷ گل در ۲۶ بازی زد. در سال ۱۹۸۷، در دیدار فینال جام در جام باشگاه‌های اروپا در مقابل اف. ث. لایپزیگ گل پیروزی‌بخش تیمش را زد. سوپر مارکو سمبل سوپر یورو ۸۸ بود که هلندی‌ها در آن درخشیدند. مارکو با پنج گلی که به ثمر رساند عنوان بهترین گلزن رقابت‌ها را به خود اختصاص داد. هت تریک‌اش در بازی برابر انگلیس سه شیرها را حذف کرد و سپس گلی که در دقیقه ۸۸ به آلمان زد این تیم را هم از گردونه رقابت‌ها کنار برد.اما گلی که فان باستن در فینال به ثمر رساند چیز دیگری بود. فان باستن با یک ضربه قیچی بی‌نظیر دروازه جمهوری شوروی را باز کرد تا هلند دو بر صفر به پیروزی برسد. گل فان باستن برای همیشه در تاریخ ثبت شد. در سال ۸۸ او اولین توپ طلایش را گرفت که آن را به پدرش هدیه کرد. بعد از کسب این افتخار به آ. ث. میلان پیوست، تیمی که در آن به همراه هم‌وطنانش، رود گولیت و فرانک ریکارد، بهترین مثلث فوتبال اروپا را شکل داد. میلان با فان باستن در سالهای ۱۹۸۹ و ۱۹۹۰ قهرمان جام باشگاه‌های اروپا شد. تقریبا در اواخر دوران بازی‌اش، به دلیل مصدومیتی جدی در ناحیه قوزک پا، مجبور به استراحت شد. آخرین بازی رسمی برای میلان را در فینال جام باشگاه‌های اروپا در برابر المپیک مارسی در تاریخ ۲۶ مه سال ۱۹۹۳ انجام داد. بلافاصله بعد از آن، به دلیل همان مصدومیت، دوباره مجبور به استراحت و عدم بازی شد، اما با وجود زحمات زیاد، دیگر نتوانست به فعالیتش ادامه دهد و بالاخره درسال ۱۹۹۵ از فوتبال خداحافظی کرد. فان باستن در بین سپتامبر ۱۹۸۳ و اکتبر ۱۹۹۲، ۵۸ بار پیراهن تیم ملی فوتبال هلند را به تن کرد و ۲۴ گل نیز وارد دروازه حریفان این تیم کرد. او با این تیم در سال ۱۹۸۸ به قهرمانی جام ملت‌های اروپا رسید و با ۵ گل زده نیز آقای گل این رقابت‌ها شد. وی در دیدار فینال مقابل تیم ملی شوروی، زیباترین گل تمام تاریخ فوتبال را به ثمر رساند. او توپ را از زاویه‌‌ای کاملا بسته، در کنار خط عرضی زمین، از بالای سر رینات داسایف، یکی از بهترین دروازه بان‌های آن زمان دنیا به تور دروازه شوروی دوخت.
منبع: روزنامه مردمسالاری