گیاه شنگ و خواص دارویی آن

شنگ، گیاهی است با نام علمی “تراگوپوگون'” از تیره آفتابگردان با کامپوزیته، که به آن”‘قندرون” یا “اسفلونج” هم گفته می شود. این گیاه در دنیا ۲۵ گونه دارد که ۱۰ گونه آن، بطور انحصاری در ایران رشد پیدا می کند. شنگ ازجمله گیاهانی است که به‌صورت خودرو در مناطق کوهستانی ایران رشد می‌کند. این گیاه به لحاظ ظاهری، فرمی شبیه تره دارد ولی طعم آن با تره تفاوت داشته و کمی هم ترش‌مزه است. این سبزی را به‌صورت خام در سبزی‌ خوردن، همچنین به‌صورت پلوی مخلوط و در پخت آش و همراه با ماست نیز مورد استفاده قرار می‌دهند.

خواص گیاه شنگ
برگ های گیاه شنگ از خونریزی معده جلوگیری می‌ کند. اگر مسموم شدید از ریشه‌ این گیاه استفاده کنید. برای رماتیسم مفید است و آب ریشه خام شنگ زگیل را از بین می ‌برد. برای مسلولین نفع بسیار دارد. گل این گیاه را بر روی محل سوختگی قرار دهید تا از قدرت التیام آن برای سوختگی پی ببرید!

فارسی این گیاه شنگ است، در شیراز و اصفهان به شنگ آلاله و در خراسان ریش بز خالدار خطاب می ‌کنند. به این گیاه قندرون، سنسفیل، تسلسفیل، اسپلنج و اسفلنج هم می‌ گویند. در عربی نوع چمنی این گیاه که برگ های آن باریک ‌تر از شنگ می ‌باشد، لحبه النبس و زنب الخیل است. ولی در عراق و شامات به آن اذناب الخیل می‌ گویند.

شنگ در چمنزارهای نمناک شمال ایران، عمارلو، بین کبوترچای و زردچین، ایسپیلی ییلاق دامنه البرز، مخصوصا افجه و نارون می ‌روید و نوع چمنی این گیاه در مغرب ایران، تفرش، اراک، کوه شاهو و کردستان زیاد است، و در اروپا به علت زیبایی گل این گیاه، شنگ پرورش می‌ دهند. گیاه‌ شناسان قدیم نوع حقیقی شنگ را نر و نوع چمنی را ماده می ‌دانستند و در زبان فرانسه به شنگ یارب دوشوو گویند و در فاصله اردیبهشت تا تیرماه ظاهر می‌ شود.

ریشه گیاه شنگ
ریشه گیاه شنگ دارای لعاب بوده و کمی تلخ است و خوردن آن اشتها را فوق‌ العاده زیاد می ‌کند. ریشه شنگ خلط ‌آور و نرم‌ کنده سینه و التیام دهنده زخم ها می باشد. از برگ های شنگ در سالاد استفاده می ‌کنند و ایرانیان آن را مانند کاهو و کاسنی با سرکه و بدون آن می ‌خورند، چون بسیار خنک می ‌باشد خوردن برگ های شنگ اسهال و خون ریزی معده را بند می‌ آورد همچنین از خون ریزی سینه جلوگیری می ‌کند و برای مسلولین نافع است.

ریشه شنگ برای جلوگیری از اسهال و خون ریزی، از برگش قوی تر است. پاشیدن برگ و گل خشک شده این گیاه در روی زخم های چرکی و متعفن سودمند می‌ باشد. ضماد آن را برای التیام عصب قطع شده مفید دانسته ‌اند. ضماد گل شنگ با موم، جهت سوختگی با آتش مفید است. حکیم محمد بن زکریای رازی خوردن ریشه گیاه شنگ را پادزهر سموم می ‌دانست. عصاره گیاه شنگ که در طب سنتی ایران طرثوت خوانده شده است پادزهری قوی است و در ساختن تریاق فارون به کار می ‌رود. برای معالجه نزله ریوی، نقرس، رماتیسم و امراض جلدی جوشانده شصت گرم ریشه شنگ را تجویز کرده ‌اند.