چند توصیه غذایی برای روزهداران
ماه رمضان فرصت مناسبی برای پاکسازی روح و جسم است. در این ماه معنوی شما میتوانید به فکر پاکسازی بدنتان از سموم باشید. روزهداری علاوه بر اینکه موجب ارتقای سلامت فردی، خانوادگی و اجتماعی افراد میشود، آدابی دارد که رعایت آنها به خصوص در زمینه تغذیه، موجب بهرهوری بیشتر از فواید معنوی و بهداشتی در این ماه میشود. در طول روزهداری، دستگاه گوارش برای چند ساعت خالی میماند در واقع این دستگاه و دیگر دستگاههایی که به نحوی در هضم و جذب مواد غذایی دخالت دارند، استراحت میکنند و پس از روزهداری به نحو بهتری اعمال خود را انجام میدهند. اما هرساله پس از ماه مبارک رمضان، بسیاری از افراد افزایش وزن پیدا میکنند یا ضعیف شده یا دچار بیماریهای گوارشی میشوند که پرخوری و رژیم غذایی نادرست دلیل عمده این عوارض است.
هنگام سحر:
برای صرف سحری بهتر است که کمی زودتر از خواب بیدار شوید تا بدین وسیله هم از برکات معنوی سحر استفاده کنید و هم بتوانید با آرامش سحری را میل کنید. خوردن سحری با عجله و سرعت، ممکن است باعث اضافه وزن، دلدرد و ناراحتیهای گوارشی شود. یکی از نکاتی که متاسفانه در سال های اخیر به ویژه در نسل جوان شاهد آن هستیم، نخوردن وعده سحری می باشد.
مصرف وعده سحری مشابه با وعده ناهار به طور اکید توصیه می شود، زیرا مکررا ثابت شده است حذف وعده سحری، علاوه بر ایجاد مشکلات گوارشی در ایام ماه مبارک رمضان و عدم توفیق ادامه ی روزه داری در این ماه ، حتی در کسانی که روزه داری را به اتمام رسانده اند، ممکن است پس از آن، باعث بروز مشکلات گوارشی گردد.
همچنین در افرادی که وعده سحری نمی خورند، در ساعات بعد از ظهر، توان فکری و جسمی به میزان قابل ملاحظه ای کاهش می یابد.
کسانی هم که سحری را میل می نمایند باید توجه کنند که حتی الامکان از مواد قندی ساده در موعد سحر استفاده نکنند، زیرا باعث بروز ضعف و بی حالی زودرس در بین روز خواهد شد.
مصرف فراوان آب نیز در هنگام سحر توصیه نمی شود، زیرا در تنظیم مایعات بدن و رفع تشنگی روزانه تاثیری نخواهد داشت.
از آن جا که رفتن به مهمانی و دادن افطاری به صورت یک رسم پسندیده در این ماه رایج است و بالاخره به نوعی تمامی افراد از تنقلات شیرین و چرب استفاده می کنند، داشتن فعالیت بدنی منظم پس از افطار، به ویژه پیاده روی حداقل ۳۰ دقیقه در روز و یک یا دو بار شنا در هفته، باعث خواهد شد کنترل وزن و دیگر شاخص های متابولیک بدن امکان پذیر گردد.
هنگام افطار:
۱- مواد غذایی مشابه صبحانه در هنگام افطار توصیه می شود. ۱۵ تا ۲۰ درصد انرژی لازم در طی روز را بایستی هنگام افطار دریافت نمود.
۲- پس از اذان مغرب بدون وقفه ی طولانی، روزه را باز کنید و ترجیحا از نوشیدنی ها و غذاهای آبکی و سبک به همراه نان، خصوصا نان سبوس دار مثل سنگک استفاده نمایید. توصیه می گردد با نوشیدنی های گرم مانند آب جوش و یا چای کم رنگ به جای آب سرد افطار را شروع کنید.
۳- مصرف مواد غذایی حاوی فیبر و قندهای پیچیده مثل انواع سبزیجات و میوه ها، به جای استفاده از مواد حاوی قندهای ساده و چربی فراوان مثل حلوا (آن هم به میزان زیاد) توصیه می گردد.
۴- نوشیدن زیاد آب و انواع شربت ها برای رفع تشنگی، نه تنها باعث کنترل آن نخواهد شد، بلکه باعث دفع سریع ادرار نیز می گردد. همچنین نوشیدن زیاد شربت ها، با توجه به افزایش ناگهانی قند خون و ترشح شدید هورمون انسولین برای تنظیم آن، در فاصله زمانی کمی باعث می شود فرد دچار گرسنگی و ضعف شده و مجددا برای رفع ضعف بدنی، مواد غذایی شیرین را بخورد و این روند همچنان تکرار می گردد.
۵- سرعت غذا خوردن را نیز هنگام افطار بایستی کنترل نمود. پیشنهاد می شود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه را صرف خوردن افطار کنید تا طی این مدت مغز، احساس سیری را به شما اعلام کند.
۶- استفاده از غذاهای سنگین(چرب و دیر هضم)، انواع پلو و خورش به طور همزمان با افطار توصیه نمی شود، زیرا با توجه به روزه داری و عدم مصرف غذا در طی روز، دستگاه گوارشی موقع افطار آمادگی لازم را برای دریافت حجم بالای مواد غذایی ندارد. لذا وعده غذایی شام را با فاصله زمانی، یک تا یک و نیم ساعت پس از افطار و آن هم نه در حجم زیاد بخورید.
۷- استفاده از میوه ها و سبزیجات در ساعات پس از افطار، علاوه بر تامین مواد مغذی و انرژی مورد نیاز بدن، به علت داشتن فیبر، مشکل یبوست را که یکی از مشکلات رایج در ایام روزه داری است، بهبود می بخشد.
علاوه بر آن میوه ها و سبزیجات به علت داشتن قندهای پیچیده، نقش بسزایی در کنترل سوخت و ساز قندها و چربی ها و نیز تنظیم اشتها خواهند داشت.