بروز ماه گرفتگی و علت آن

مشکلات پوستی به دلیل این‌که در ظاهر ما مشکل ایجاد می‌کند، دغدغه بزرگی است و یافتن راه چاره برای آنها از دیرباز هدف پزشکان متخصص و محققان بوده است. یکی از این مشکلات بروز ماه‌گرفتگی روی پوست است. واژه ماه‌گرفتگی، قدمتی به طول تاریخ بشریت دارد. در زمان‌هایی که بسیاری از بیماری‌ها و تغییرات بدنی و پوستی دلایلی ناشناخته داشت و با هاله‌ای از خرافات و تصورات پوشیده شده بود، ایجاد لکه‌هایی به رنگ سرخ تیره یا شرابی را با تغییرات ماه مرتبط می‌دانستند. درواقع چنین تصور می‌شد که مادران چنین کودکانی در بارداری هنگام پدیده «خسوف یا ماه گرفتگی» به ماه نگاه کرده‌اند یا دست بر شکم خود گذاشته‌اند که نقطه‌ای از بدن جنین دچار «ماه گرفتگی» شده است.

گاهی هم این تغییر پوستی به‌دلیل نفرین یا لعنت ساحران و گاه نیز ناشی از جای منقار لک‌لک‌هایی تصور می‌شد که کودک را از پس گردن گرفته و از بهشت به زمین و نزد والدینش آورده بودند. درواقع تمامی این تصورات باطل و بدون منطق بوده و این تظاهرات پوستی ناشی از «اختلالات مویرگ‌ها» هستند و بس.

علت بروز این لکه‌های پوستی چیست؟
علت ایجاد این ضایعات پوستی اختلالات ژنتیک در شکل‌گیری عروق زیرپوستی است. والدین این کودکان معمولا علائمی از اختلالات پوستی ندارند و الزامی ندارد که مثلا پدر یا مادری خود این مشکل را داشته باشد تا فرزندی مبتلا از آنها متولد شود. از نظر ظاهری این اختلالات عروقی عموما صورت بیمار را درگیر می‌کند، گرچه احتمال درگیری هر نقطه‌ای از بدن نیز وجود دارد. میزان بروز بیماری بین یک تا دو درصد است. در ناحیه صورت انتشار ضایعات در مسیر عصب سه قلو است که وظیفه عصب‌رسانی به صورت را دارد و بالا و دور چشم، بالای گونه و لب و فک پایینی را درگیر می‌کند.

همچنین گستردگی ضایعات می‌تواند تا مخاط لب‌ها و لثه‌ها نیز برسد. ضایعات ابتدا به رنگ صورتی کم‌رنگ است ولی تدریجا و با گذشت زمان رنگ آنها پررنگ‌تر شده و ممکن است این رنگ ثابت بماند یا در ناحیه تنه یا دست‌ها کم‌رنگ‌تر شود. در ناحیه صورت، لکه‌ها به‌تدریج ضخیم‌تر می‌شوند و برجستگی‌های بادکنکی شکل عروقی و دیگر اختلالات عروقی نیز ظاهر می‌شوند و کم‌کم منطقه درگیر بزرگ‌تر و زمخت می‌شود. استخوان‌ها بزرگ‌تر از سمت مقابل شده و دندان درآوردن نیز زودتر رخ می‌دهد و اگر گستردگی ضایعات به اندام‌های بیمار (دست‌ها یا پاها) رسیده باشد، این اعضا ممکن است بزرگ و ضخیم و بدشکل نیز شوند.

۸ نوع لکه ماه گرفتگی شایع پوست
۱- تکه های سالمون
رگه هایی از عروق خونی کوچک، صورتی و بر روی پوست دیده می شود.

تکه های سالمون در پشت گردن، بین چشم ها، روی پیشانی، بینی، لب فوقانی و یا پلک ها ظاهر می شود.

برخی از این تکه ها با رشد کودک، محو می شوند، اما معمولا تکه های پشت گردن از بین نمی روند.

هیچ درمانی برای تکه های سالمون وجود ندارد.

۲- لکه بندر شراب
این لکه در هنگام تولد، از یک علامت مسطح و سرخ رنگ شروع می شود و به تدریج با افزایش سن، تیره تر و ارغوانی رنگ می شود. علت وجود این لکه، اتساع مویرگ ها می باشد.

بیشتر این لکه ها، با افزایش سن، بزرگ تر و ضخیم تر می شوند.

لکه هایی که پلک ها را گرفتار می کنند، ممکن است خطر ابتلا به گلوکوم (آب سیاه چشم) را افزایش دهند.

روش های درمان این لکه ها عبارت است از: لیزر، پیوند پوست و پوشش پوست.

۳- لکه مغولی
این لکه ها دارای علامتی مسطح و صاف هستند که از زمان تولد ظاهر می شوند. غالبا در باسن کودک یا قسمت پایین پشت وجود دارند.

رنگ آنها به طور کلی، آبی است که می تواند آبی – خاکستری، آبی- سیاه و یا قهوه ای نیز باشد.

این لکه، شبیه کبود شدن پوست می باشد. نقاط مغولی، بیشتر در نوزادان پوست تیره شیوع دارد.

معمولا این لکه ها با بزرگ شدن کودک، محو می شوند، اما مواردی هم دیده شده که این نقاط، از بین نرفته اند.

افرادی که لکه مغولی را دارند، به هیچ درمانی نیاز ندارند.

۴- لکه قهوه با شیر
این لکه ها مسطح و بیضوی می باشند.

رنگ این لکه از قهوه ای روشن تا تیره می باشد. به همین خاطر نام این لکه را قهوه با شیر می نامند.

این لکه در باسن، پاها و تنه یافت می شود. این لکه ها با افزایش سن، ممکن است بزرگتر و تیره تر شوند.

دارا بودن چندین لکه بزرگ می تواند مربوط به غده سلول عصبی باشد.

اگر کودک شما دارای چندین لکه بود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

۵- همانژیوم های توت فرنگی
مجموعه ای از رگ های خونی کوچک و به هم چسبیده می باشد. بر روی سطح پوست، معمولا روی صورت، پوست سر، پشت و یا سینه ظاهر می شود. ممکن است قرمز و یا بنفش رنگ باشد که می تواند برجسته باشد.

این لکه ها معمولا، چند هفته بعد از تولد عارض می شوند.

در طی یک سالگی، رشد آنها سریع است و در سن ۹ سالگی از بین می روند. برخی از آنها که بدون رنگ و یا چروک شده اند، ممکن است باقی بمانند.

هیچ درمانی، مورد نیاز نیست. اما اگر آنها رشد کردند و نزدیک چشمان و یا دهان رسیدند و یا در جاییکه می تواند خونریزی کند و یا عفونی شود، بودند، باید برداشته شوند.

۶- همانژیوم های کاورنو
لکه های عمیق در زیر پوست که به شکل یک توده اسفنجی برآمده و به رنگ آبی مایل به قرمز می باشند.

اگر این لکه ها به اندازه کافی عمیق باشند، لایه های بالایی پوست طبیعی به نظر می آید.

این لکه ها معمولا در سر یا گردن ظاهر می شوند. اغلب در سن بلوغ ناپدید می شوند.

ترکیبی از همانژیوم های توت فرنگی و کاورنو در نوزادان نیز می تواند رخ دهد.

۷- ناهنجاری های وریدی
این ناهنجاری ها، غیر طبیعی شکل گرفته اند و موجب گشاد شدن وریدها می شوند. این ناهنجاریها یا در زمان تولد یا دوران کودکی و یا بزرگسالی به وجود می آیند.

این ناهنجاری ها اغلب در فک، گونه، زبان و لب یافت می شوند. این ناهنجاری ها در هر جای بدن نوزاد می توانند وجود داشته باشند.

رشد این ناهنجاری ها به کندی صورت می گیرد. درمان شامل اسکلوتراپی و یا جراحی می باشد.

۸- خال مادرزادی
این خال ها در بدو تولد ظاهر می شوند.

سطح این خال ها ممکن است صاف، برجسته و یا ناهموار باشد. این خال ها در هر جای بدن می تواند رشد کنند.

بیشتر این خال ها بدون خطر می باشند، اما خال های مادرزادی بزرگ، باعث افزایش ملانوم (یکی از خطرناک ترین انواع سرطان پوست) می شوند.

درمان ماه گرفتگی مادرزادی
پزشکان معتقدند ماه گرفتگی‌ یا لکه‌های پوستی که اغلب به طور مادرزادی روی پوست بدن برخی نوزادان مشاهده می‌شود خطری برای سلامت محسوب نمی‌شود و اغلب نیازی به درمان ندارد ولی تنها در برخی موارد از قبیل همانژیوما که به تشخیص پزشک برای فرد مضر است، می‌توان با جراحی پلاستیک قسمتی از پوست را که دارای لکه‌های همانژیوماست، درمان کرد. در صورت بروز زخم در نواحی همانژیوما، باید با راهکارهایی مانند جراحی یا لیزر درمانی از بروز عفونت جلوگیری کرد. البته برخی از این موارد با مصرف داروهای خاصی از قبیل پروپرانولول خوراکی به شکل مایع قابل درمان است. در صورت مؤثر نبودن این درمان، از استروئیدها نیز می‌توان استفاده کرد و گزینه جراحی در مراحل نهایی قرار می‌گیرد ولی پزشکان توصیه می‌کنند افراد تنها زمانی برای برداشتن لکه‌ها و خال‌های مادرزادی به پزشک مراجعه کنند که از بزرگی بیش از حد آن آزرده خاطر باشند یا مشکل خاصی برای سلامت آنها ایجاد کرده باشد. در غیر این صورت تنها خود را در معرض عوارض ناشی از درمان‌های مختلف قرار خواهند داد.

امتیاز دهید: post
ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.