سفری به روستای کندلوس
کندلوس، روستایی است از توابع بخش کجور شهرستان نوشهر در استان مازندران ایران. روستای کندلوس، با چهارهزار سال تاریخ، در دل کوهستانهای البرز، چشم به راه همدمی است تا سفره دل باز کند و از زنان و مردانی پاک سرشت و سخت کوش سخن گوید… روستای کندلوس، به حق و به انصاف یکی از زیباترین و پاکیزه ترین روستاهای ایران محسوب می‌شود که همچون نگینی در دل طبیعت زیبای البرز شمالی، می‌درخشد. این روستا در امتداد دره زانوس، و منطقه سرسبز و زیبای کجور، یکی از اولین و کهن ترین سکونت گاه‌های انسان در استان مازندران قرار دارد. برای رفتن به روستای کندلوس باید در جاده چالوس، بعد از گذشتن از شهر مرزن آباد، ۶ شش کیلومتر رانندگی کنید تا به جاده‌ای فرعی و آسفالت در سمت راست، به نام دوآب کجور، برسید. بعد از پیمودن ۴۲ کیلومتر در جاده‌ای پر پیچ و خم و بسیار زیبا، و با توجه به تابلوهای مسیر وارد کندلوس می‌شوید.
کندلوس فقط به خاطر طبیعت زیبا و سرسبزش شهره عام و خاص نیست بلکه وجود موزه مردم شناسی و موزه گیاهان دارویی، آنرا از دیگر روستاها متمایز ساخته و به یکی از مکانهای دیدنی استان مازندران تبدیل کرده است.
موزه کندلوس که اولین موزه روستایی در جهان است سوژه های منحصر به فردی را در خود جای داده نظیر سند شهر سمنگان محلی که رستم فردوسی با تهمینه ازدواج میکند،کتاب خارستان سعدی ،صدای مظفر الدین شاه و فونو گراف و نظایر آن. همچنین کتابهای خطی،نقاشیهای پشت شیشه ،اشیافلزی،ظروف سفالی ،سکه های باستانی و بافته های مردم روستاها بخشی از این مجموعه میباشد.
موزه گیاهان دارویی مجتمع کشاورزی کندلوس در سال ۱۳۶۵ با هدفهای کشت، پرورش، تولید و بسته بندی گیاهان اصلی دارویی و معطر و همچنین تولید اسانس ها و روغن های گیاهی تاسیس شد و برای اولین بار در ایران مبادرت به برپایی باغ بوتانیک (موزه گیاهان دارویی) در زمینی به مساحت ده هکتار نمود که با کاشت بالغ بر ۲۵۰ گونه گیاه ژنتیک ارزشمند در ایران به تولید و عرضه محصولات گوناگون در زمینه های مختلف اقدام نموده و محصولات خود را به اکثر کشورهای جهان صادر می نماید.
در کنار موزه مردم شناسی، مهمانسرای کندلوس قرار دارد که محیطی مناسب را برای اقامت چند روزه بازدید کنندگان فراهم کرده است. برای رسیدن به کندلوس از محور کرج ـ چالوس که به سمت چالوس حرکت کنید ۷ کیلومتر بعد از مرزن آباد به دوراهی کجور می رسید. در این راه فرعی پس از طی ۴۲ کیلومتر مسیر کوهستانی به روستای کندلوس می رسید.
کار و پیشه اهالی این دهکده از قدیم‌الایام تهیه و تولید چوب و زغال در زمستان و کشاورزی در تابستان بوده است و اکنون به دلیل قانون مراقبت از جنگل، اهالی علاوه بر کشاورزی به خیاطی و نجاری روی آورده‌اند. از صنایع دستی این دهکده می‌توان به بافتن جاجیم، ایزار (پارچه پشمی چارخانه دستباف) جوراب، دستکش و بلوز پشمی گلدار و نمدمالی اشاره کرد.
ازجمله مراسم بسیار زیبایی که در حلول سال نو اجرا می‌شود مراسم سال مج (خوشقدم) است که به شرح ذیل است: ابتدا نام چند کودک یا نوجوان خانواده را انتخاب و با استخاره از قرآن مجید نام هر یک که خوب آمد به عنوان سال مج انتخاب می‌شود. این کودک یا نوجوان به محض تحویل سال نو با سینی محتوی کلام الله مجید، سبزه، شیرینی و یک ظرف پر آب قبل از دیگران وارد خانه می‌شود و با ظرف آبی که در دست دارد آب در گوشه اتاق‌ها می‌ریزد و به این ترتیب سالی پربار و پربرکت برای خانواده به ارمغان می‌آورد.
بدون شک روستای کندلوس از زیباترین مناطقی است که تا به حال و در همه عمرتان دیده اید. روستای ۴ هزار ساله ای که همه زیبایی هایش را جایی میان دره های البرز مرکزی در جنوب دریای خزر و میان کوه ها پنهان کرده و از دیدنی‌های استان مازندران به شمار می آید.