نگاهی به هنر سوخته کاری
سوخته کاری از هنرهای سنتی و البته فراموش شده ایران زمین می باشد که با همت استاد ندّاف در طی هفده سال فعالیت حرفه ای احیا گردیده است. در این هنر دقت از جایگاه بالایی برخوردارمی باشد. کوچکترین بی دقتی و حواسپرتی باعث از بین رفتن اثر به طور کامل خواهد شد. تناسب کنتراستهای اعمال شده بر روی چوب نیز از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. در سوخته کاری از دو رنگ اصلی قهوه ای و طلایی استفاده می شود و طیف های مختلفی که از این دو رنگ بوجود می آید، تعیین کننده زیبایی اثر خواهد بود. خلق کنتراستهای مختلف از دو رنگی که گفته شد و البته برقراری تناسب بین آنها، تنها هنری است که یک هنرمند سوخته کار پس از انتخاب شایسته طرح باید به منصۀ ظهور بگذارد.
حساسیت بالا باعث می شود که هنرمند تمام تمرکز و توجه خود را در زمان انجام کار، معطوف به آن کرده و کوچکترین توجهی به اطراف نداشته باشد؛ چون کمترین اختلاف زمانی در انجام سوخت باعث تغییر رنگ چوب و در نتیجه اختلاف در کنتراستها شده و یا اینکه باعث فرو رفتن نوک بسیار داغ هویه در چوب شده و اثر را از بین خواهد برد. نفس نیز در هنگام انجام سوخت حبس می شود تا کنترل بیشتری بر روی چوب و هویه اعمال گردد.
لوازم مورد نیاز:
۱ـ جعبه
۲ـ چوب بالزا
۳ـ هویه
۴ـ کاغذ پوستی
۵ـ چسب چوب
۶ـ کاتر
۷ـ زر ورق طلایی
۸ـ چسب مخصوص زر ورق
سوخته کاری یا همان سوخت روی چوب، سوزاندن چوب توسط هویه است که در زمره ی صنایع دستی کشورمان است.
۱ـ سوخته کاری آسان است اما باید با دقت انجام شود چون فرصت آزمون و خطا در اختیار ندارید و باید طرح مورد نظر را بدون خطا و لغزش اجرا کنید. زمینه ی جعبه را به رنگ زرشکی در آورید و صبر کنید تا خشک شود. تا خشک شدن رنگ فرصت برش چوب را در اختیار دارید. طرح لچک و ترنج برای روی جعبه ی مستطیل شکل مناسب است. دقیقا مانند حاشیه ی فرش لچک ها را اندازه بزنید و روی جعبه خط بکشید.
۲ـ حال روی چوب مثلث هایی به همان اندازه علامت زده و با کاتر برش بزنید.
۳ـ طرح مورد نظرتان را روی پوستی بکشید و روی چوب اجرا کنید. به طوری که از پشت کاغذ پوستی روی خطوط را بکشید.
۴ـ رد مداد روی چوب نقش می بندد. برای لچک ها نصف طرح و برای ترنج طرح کامل را استفاده کنید. حالا با مداد نوکی یا خودکار روی خطوط را بکشید به طوری که نقش روی چوب گود شود. این کار برای به خطا نرفتن دست هنگام سوخته کاری است.
۵ـ حال با هویه خطوط را بسوزانید زمان سوزاندن خطوط یکسان باشد یعنی اگر ثانیه بیشتر هویه را روی چوب نگه دارید پر رنگ تر شده و ضخیم تر از بقیه ی خطوط جلوه می کند.
۶ـ چسب ورق طلا را روی سطح جعبه بزنید، به غیر از قسمت هایی که لچک ها و ترنج قرار می گیرند.
۷ـ زر ورق را روی جعبه بگذارید و بکنید تا طراحی طلایی که خود به خود شکل می گیرد روی جعبه بیافتد. در صورت تمایل دور قطعات چوب را با هویه بسوزانید تا با طرح و رنگ روی جعبه هماهنگ باشد.
۸ـ قطعات چوب را با چسب چوب در قسمت های علامت زده شده بچسبانید. دقت کنید چسب چوب رقیق نباشد. پس از کامل شدن همه ی قطعات با قلم مو لایی از چسب روی کار بزنید تا مانند یک لایه ی محافظ عمل کند.