آشنایی با ترکیب‌های موجود در تیوپ خمیر دندان

تا به حال شده از خودتان بپرسید چه اطلاعاتی از محصولی که برای بهداشت دهان خود استفاده می کنید، دارید؟ آیا می توانید حدس بزنید این محتویات شامل چه چیزهایی است و برای انجام چه عملی برای بهداشت دندان طراحی شده؟ این تست را انجام دهید تا متوجه شوید چقدر از محتویات خمیردندانی که از آن استفاده می کنید، مطلع هستید…

در این تست، ۸ نمونه از ترکیب هایی که عموما در یک تیوپ خمیر دندان وجود دارد عنوان شده است.

فلوراید و یک پرسش
فلوراید ترکیبی ساده در هر خمیردندان است اما آیا می دانید کارایی آن در خمیردندان چیست؟

الف) پیشگیری و مبارزه با ایجاد حفره های دندانی

ب) بازسازی مینای دندان

ج) کاهش تدریجی اسید

د) همه موارد

پاسخ: پاسخ صحیح گزینه «د» است. فلوراید به پیشگیری از ایجاد حفره ها و بازسازی مینای دندان کمک می کند. همچنین این ماده در کاهش تدریجی اسید دندان موثر است. معمولا در برچسب موجود بر تیوپ خمیردندان ممکن است از فلوراید، با نام های «فلوراید سدیم»، «فلوراید قلع» یا «مونوفلوروفسفات سدیم» نیز نام برده شود.

پروپیلن گلیکول و یک پرسش
پروپیلن گلیکول نیز یکی از ترکیب های موجود در هر خمیردندان است اما آیا می دانید کارایی آن در خمیردندان چیست؟

الف) مانع از دست رفتن آب موجود در خمیردندان می شود.

ب) در جذب و نفوذ خمیردندان موثر است.

ج) باعث انسجام ترکیب های خمیردندان به یکدیگر می شود.

پاسخ: پاسخ صحیح گزینه «الف» است. پروپیلن گلیکول، مانع خشک شدن خمیردندان می شود. معمولا از این ماده در خمیردندان با نام «humectant»، یعنی ماده ای که در جذب رطوبت نقش ایفا می کند، نام برده می شود. از دیگر ترکیب های جذب کننده رطوبت در خمیردندان، می توان به «گلیسرول» و «سوربیتول» اشاره کرد.

تریکلوسان و یک پرسش
تریکلوسان هم از دیگر ترکیب های موجود در هر خمیردندان است. فکر می کنید کارایی آن چیست؟

الف) به عطر و طعم مصنوعی خمیردندان کمک می کند.

ب) قوام یکدست و باثباتی به خمیردندان می دهد.

ج) در جلوگیری از ایجاد پلاک و التهاب لثه موثر است.

پاسخ: پاسخ صحیح گزینه «ج» است. تریکلوسان یک عامل ضدباکتری است که از ایجاد پلاک دندانی و لایه نازک چسبناک روی دندان که باعث پوسیدگی دندان می شود، جلوگیری می کند. همچنین این ماده، با سوزش و التهاب لثه که بر اثر پلاک های دندانی به وجود می آیند، مقابله می کند و بوی بد دهان را کاهش می دهد.

نیترات پتاسیم و یک پرسش
یکی دیگر از ترکیب های موجود در هر خمیردندان نیترات پتاسیم است اما آیا می دانید این ماده چه کارکردهایی دارد؟

الف) مواد معدنی سازنده دندان است.

ب) ماده بی حس کننده دندان است.

ج) سفیدکننده دندان است.

پاسخ: کارایی نیترات پتاسیم به عنوان یک عامل بی حس کننده دندان است و این ماده با کاهش احساس درد در پایانه های عصب دندان، مانند یک بی حس کننده عمل می کند. این ماده در خمیردندان های مخصوص دندان های حساس وجود دارد. «استرونتیوم فلوراید»، ترکیب دیگری در خمیردندان است که میزان حساسیت را کاهش می دهد. این ماده با بستن لوله های بسیار کوچکی که به عصب های موجود در هسته دندان متصل است، باعث کاهش شدت حساسیت می شود.

فسفات سدیم و یک پرسش
یکی دیگر از این ترکیب ها فسفات سدیم است. فکر می کنید کارکرد آن چیست؟

الف) تقویت کننده عطر و طعم دندان است.

ب) به عنوان یک ساینده ملایم عمل می کند.

ج) عامل میکروب کشی در دهان است.

پاسخ: فسفات سدیم ساینده ملایم دندانی است که هنگام مسواک زدن، باقیمانده غذا و لکه هایی که بر سطح دندان مانده را از بین می برد. از دیگر ساینده هایی که ممکن است در خمیردندان یافت شود، می توان به کربنات کلسیم، ژل های سیلیکای غیرهیدراته، اکسیدهای آلومینیوم هیدراته، کربوهیدرات منیزیوم و سیلیکات ها اشاره کرد.

سولفات لوریل سدیم و یک پرسش
سولفات لوریل سدیم هم از دیگر ترکیب های موجود در هر خمیردندان است. می دانید کارایی آن چیست؟

الف) عامل کف کننده در خمیردندان است.

ب) به حل شدن خمیردندان در آب کمک می کند.

ج) از تکه تکه شدن محتویات تیوپ خمیردندان جلوگیری می کند.

پاسخ: سولفات لاریل سدیم (SLS)، پاک کننده سنتزی است که هنگام استفاده از خمیردندان به کف تبدیل می شود. این ماده در بسیاری از تولیدهای لوازم بهداشتی شخصی دیگر مانند شامپو، لوسیون های اصلاح و… وجود دارد که عامل کف کنندگی آنهاست. بتائین کوکامیدوپروپیل نیز یکی دیگر از انواع کف کننده هایی است که ممکن است در خمیردندان یافت شود.

سوربیتول و یک پرسش
از دیگر ترکیب های موجود در هر خمیردندان سوربیتول است. می دانید این ماده چه کارکردهایی دارد؟

الف) باعث مقاوم شدن مینای دندان می شود.

ب) در کاهش التهاب لثه موثر است.

ج) نوعی شیرین کننده و مطبوع کننده خمیردندان است.

پاسخ: در بیشتر موارد این مساله برای مصرف کننده مهم است که خمیردندان طعم مطبوع و شیرینی داشته باشد، (البته تولیدکننده های دارو در بهداشت دهان و دندان از شکر استفاده نمی کنند) درواقع «سوربیتول» باعث می شود طعم خمیردندان مطلوب شود. «زایلیتول» نیز مطبوع کننده و شیرین کننده طبیعی دیگری است که در برخی از خمیردندان ها از آن استفاده می شود.

صمغ زانتان و یک پرسش
صمغ زانتان نیز یکی دیگر از این ترکیب هاست. فکر می کنید چه کارایی هایی دارد؟

الف) باعث چسبندگی و انسجام ترکیب های خمیردندان می شود.

ب) جلادهنده سطحی دندان است.

ج) نوعی رنگ دهنده مصنوعی است.

پاسخ: صمغ زانتان باعث انسجام ترکیب های خمیردندان و ایجاد نوعی چسبندگی در آن می شود. کلوئیدهای معدنی، کلوئیدهای جلبک دریایی و سلولزهای ترکیب هم از دیگر چسباننده های خمیردندان هستند.

به خودتان چه نمره ای می دهید؟
به چند سوال از مطالب بالا پاسخ صحیح دادید؟ احتمالا خمیردندان شما شامل ترکیب های دیگری هم است که در این تست از آنها نامی برده نشده، ترکیب هایی که حتی ممکن است تلفظ آنها سخت باشد، اما هر کدام از آنها به دلیل خاصی در خمیردندان وجود دارد. مهم نیست با جواب به این تست، امتیاز کم گرفته اید یا زیاد، مهم این است که دامنه اطلاعاتتان افزوده شده و شما حداقل روزانه ۲ بار از خمیردندان استفاده می کنید.

شهلا زمانی اسکویی
از فلوراید و تریکلوسان تا سوربیتول و صمغ زانتان
روزنامه سلامت