آلودگی خلیج فارس

خلیج فارس با وسعت حدود ۲۳۲۸۵۰ کیلومتر مربع در جنوب و میان ایران و شبه جزیره عربستان واقع شده و با دریای عمان از طریق تنگه هرمز مربوط است.

کشورهای ایران، عمان، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطر و بحرین در کناره خلیج فارس قرار دارند.

طول آن از دهانه اروندرود در شمال غربی تا تنگه هرمز در جنوب شرقی حدود ۸۰۵ کیلومتر است و عرض میان ۵۶ تا ۲۸۸ کیلومتر متفاوت است.

خلیج فارس نامی است به جای مانده از کهن‌ترین منابع، زیرا که از سده‌های پیش از میلاد سر بر آورده‌است و با پارس و فارس – نام سرزمین ملت ایران – گره خورده‌ است.

حداکثر ژرفای آن ۱۸۲ متر در رأس المسندم و حداقل ۳۰ متر در دهانه اروندرود است.

سراسر ضلع شمالی آن را سواحل ایران دربرگرفته و در مساحت کمی از گوشه شمال غربی آن کشورهای کویت و عراق قرار دارند.
در کف خلیج فارس برآمدگی‌های سنگی و مرجانی وجود دارد که محل صید مروارید است.

در فلات قاره و در اعماق آب‌های خلیج فارس مخازن و میدان‌های وسیع نفتی قرار دارد که بر اثر استخراج نفت در پیرامون آن، از اهمیت بازرگانی خاصی برخوردار شده است.

خلیج فارس دریایی است آزاد که ایران را به وسیله راه تنگه هرمز و از طریق آب‌های اقیانوس هند،‌ با سایر آب‌ها و کشورهای دنیا مربوط می‌کند.

این خلیج از آن‌جا که سر راه خطوط دریایی خاورمیانه واقع شده از نظر استراتژیکی نیز اهمیت دارد.

به موازات ساحل دریا، رشته کوه‌هایی قرار دارند که در بعضی نقاط این ارتفاعات به دریا منتهی می‌شوند و گاهی هم از دریا دور شده دشت‌هایی میان دریا و ارتفاعات قرار می‌گیرد.

بخش عمده صید ماهی کشور در سواحل جنوبی ایران صورت می‌گیرد.

حدود ۷۸ درصد صید منابع آبزی کشور در سواحل جنوبی انجام می‌شود. مهم‌ترین انواع ماهیان دریاهای جنوب عبارتند از: حلوا، شیرماهی، شوریده، قباد، سرخو، سنگسر.

خلیج فارس و سواحل آن معادن سرشار نفت و گاز دارد و مسیر انتقال نفت کشورهای ایران، عراق، کویت، عربستان و امارات متحده عربی است و به همین سبب، منطقه‌ای مهم و راهبردی به شمار می‌آید.

این خلیج توسط تنگه هرمز به دریای عمان و از طریق آن به دریاهای آزاد مرتبط می‌شود.

عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل و مرتع گفت: میزان آلودگی خلیج فارس و دریای عمان ۴۶ برابر حد مجاز است که البته بیشتر آلودگیها مربوط به خلیج فارس است.

محمد درویش با بیان این مطلب افزود: در حال حاضر آلودگی آب‌های سطحی و زیرزمینی در اثر ورود فاضلاب‌های صنعتی و خانگی یکی از مهمترین مشکلات زمین در کشور است و دایره گسترش آلودگی‌های آب‌های سطحی هم اکنون به آب‌های مرزی مانند خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر رسیده است.

آلودگی خلیج فارس:
به دلیل تردد بیش از حد کشتی ها از آبهای خلیج فارس ، ۶۰ درصد آلودگی دریا در این آبها وجود دارد و آلودگی ناشی از پالایشگاهها ۳۸ درصد است.

به گزارش دفتر منطقه‌ای سینا در استان هرمزگان، مهرداد کتال محسنی مدیر کل حفاظت محیط زیست استان هرمزگان با بیان این مطلب افزود: نیروگاههای تولید برق و آب شیرین‌کن ها از دیگر مواد آلاینده های خلیج فارس به حساب می آیند و ۱۷۵ هزار متر مکعب در ساعت پساب از طریق پالایشگاه به سمت دریا تخلیه می شود و پساب های شهری که غالبا فاقد سیستم جمع آوری و انتقال تصفیه ی فاضلاب شهری هستند و ۷۰ هزار متر مکعب در روز آلودگی تولید می کنند.

سالانه حدود ۲۵ هزار تانکر نفتی از طریق تنگه هرمز عبور می کند که ۶۰ درصد نفت جهان از طریق آبهای خلیج فارس می گذرد.

ایجاد مرگ و میر آبزیان ، مهاجرت آبزیان به خارج از منطقه، تغییرات در تنوع زیستی و کاهش تنوع زیستی و تغییر رفتار موجودات در محیط زیست منطقه از جمله آثار ناشی از آلودگی دریاهاست.

عضویت ایران در سازمان منطقه ای حفاظت از محیط زیست دریایی خلیج فارس که در چارچوب آن کشور به صورت ملی اقداماتی صورت می گیرد، بازسازی و احداث مراکز تحقیقات محیط زیست دریایی در استانهای ساحلی از جمله مراکز تحقیقاتی در جزیره هرمز، تصویب قوانین و مقررات جهت استقرار صنایع در حریم سه کیلومتری دریا، تعیین مناطقی از نوار ساحلی تحت عنوان تالاب های بین المللی یا مناطق چهار گونه ، افزایش توان امکانات و تجهیزات و نیرو در جهت گشت و کنترل منطقه، ارزیابی استقرار فعالیتهای اقتصادی منطقه در سواحل، کاهش منابع آلاینده و پیگیری حقوقی در خصوص منابع آلاینده و انجام طرح های مختلف تحقیقاتی از جمله عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست در مقابله با آلاینده های دریایی می باشد.

منبع: برگرفته از همشهری و فصل سبز