آیا تئاتر سیار با تئاتر برای همه سنخیت دارد؟

شیوه ای که با عنوان «تئاتر سیار» شناخته می شود با قابلیت هایش، تا چه حد می تواند در تحقق شعار « تئاتر برای همه» که سالیان سال است توسط مسئولان تئاتر کشور ادعا می شود، موثر باشد و عموم مردم را به تئاتر علاقه مند کند؟

برای پاسخ به این پرسش درباره تئاتر سیارو امکان نقش آفرینی این شیوه در تحقق شعار « تئاتر برای همه»، باید پرسید که اساسا چرا شعار تئاتر برای همه، سالیان سال است که مورد نظر مسئولان مانده است؟ پرسش دوم از آنجا جالب توجه به نظر می رسد که بررسی برنامه های مسئولان مختلف تئاتر در اداره کل هنرهای نمایشی و در دهه گذشته نشان می دهد که تنها برنامه مشترک مدیران این مورد بوده است. برای پاسخ به آن نیز باید به یکی از بدیهی ترین و مهمترین اصول حیات و ممات آثار هنری‌ اشاره شود. در واقع هر اثر هنری تنها وقتی به تکامل می رسد و فرایند آفرینش را تکمیل می کند و به منصه ظهور می رسد که بتواند مخاطبان را جلب و جذب کند.

نکته ای که متاسفانه بررسی تئاتر کشور نشان می دهد به دلایل مختلف نتوانسته در آن موفق باشد. از جمله مهمترین دلایل این عدم موفقیت، بدون تردید عدم برقراری ارتباط با اقشار مختلف مردم بوده است.

در واقع تئاتر کشور در حالی‌که برای حیات و رونق به حضور و وجود مخاطبان نیازمند بوده است، اما در عمل تنها برای عده ای معدود، که غالباً هم از دست اندرکاران خود تئاترهستند، تهیه و اجرا شده است؛ بنابراین نتوانسته به اقصی نقاط جامعه راه یابد تا شاهد موفقیت را در آغوش بکشد.

از جمله نشانه هایی که این ادعا را با قطعیت ثابت می کند موفق نبودن آثار نمایشی در گیشه است. به طوری که اغلب قریب به اتفاق این نوع آثار هنری، اگر از حمایت های دولتی برخوردار نشوند حتی نمی توانند هزینه های اولیه مترتب را تامین کنند. بر این اساس تئاتر کشور روندی معکوس طی می کند؛ به این معنا که آثار هنری باید مخاطب داشته باشند تا به حیات خود ادامه بدهند اما اغلب آثار نمایشی از جذب کمترین تماشاگران درمانده اند و در نتیجه به بودجه بسیار نحیف دولتی وابسته شده اند.

در این شرایط چه باید کرد؟
یکی ازبهترین و موثرترین روش ها برای حل این معضل و در پی آن رسیدن به رونق مادی و معنوی حرکت به سمت مخاطبان گریخته و یا ناآشنا با تئاتر است. موضوعی که « تئاتر سیار» یکی از بهترین روش های تحقق آن است. فعالان این نوع اجرای نمایش، با تمام شرایط و امکانات لازم برای اجرای آثار نمایشی، در قید و بند تالارهای نمایشی نمی مانند و به جای جای کشور، از دورافتاده ترین روستاها تا مراکز استانها سفر می کنند و با آثاری که به اجرا در می آورند، ضمن عرضه نمایش هایی موثر و با محتوا که به طور قطع در ارتقای آگاهی تماشاگران موثر خواهد بود، همچنین بر گستره علاقه مندان به تئاتر، (که تماشاگران آتی تالارهای نمایشی خواهند شد) می افزایند.

در واقع این نوع تهیه و تولید تئاتر که اخیرا به طور جدی توسط مسئولان وزارت ارشاد مورد توجه قرار گرفته ، به طوری که کانونی نیز ویژه پیگیری مستمر امور مربوط به آن راه اندازی کرده اند، از معدود برنامه ریزی هایی است که به نظر می رسد مسئولان مربوطه از شعار صرف عبور کرده و سعی دارند شعار « تئاتر برای همه » را عملا محقق کنند.البته تجربه نشان می دهد صرف راه اندازی این نوع موارد کافی نیست و باید برای تکامل تئاتر سیار، توجه مستمر و برنامه ریزی مناسب صورت بگیرد، به این ترتیب که در وهله نخست، با دعوت از هنرمندان توانمند و حاذق، آثاری شایسته و تاثیرگذار تهیه و تولید شود که متناسب با ارزش های مورد نظر مردم باشد.به این ترتیب و با رونق مادی و معنوی هر چه افزونتر تئاتر سیار، علاوه بر اینکه شعار سالیان سال مسئولان عملی می شود، می توان انتظار داشت که « همه» نیز به خدمت تئاتر درآیند و به طور بطئی و تدریجی و در بلند مدت، شعار جدیدی با عنوان «همه برای تئاتر» در کنار «تئاتر برای همه » قرار بگیرد. به این ترتیب شاید بتوان متصور شد که با تعامل این دو نوع رویکرد، بسیاری از مشکلات زیربنایی تئاتر، از جمله کمبود مکان اجرای نمایش و اشتغال مستمر برای همه فعالان این عرصه، بخصوص تحصیلکردگان دانشکده های متعدد تئاتر به طور دائمی حل بشود.

بهناز امینی
منبع: روزنامه رسالت

امتیاز دهید: post
ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.